orzechy
Nugat
(1948)
Nugat to tradycyjny świąteczny przysmak we Włoszech i Hiszpanii. Składa się z białek, miodu i bakalii: tradycyjnie migdałów, orzechów laskowych albo pistacji. Przepis, według którego robiłam nugat, nie jest idealny – niestety deser nie stwardniał, mimo to smakuje bardzo dobrze. Być może nugat ze staropolskich książek kucharskich różnił się od tego dzisiejszego, a może ten przepis jest niedoskonały. W każdym razie podaję go jako ciekawostkę. A może komuś wyjdzie idealnie?
SKŁADNIKI:
5 białek
125 g miodu
125 g cukru
125 g orzechów włoskich
125 g orzechów laskowych
100 g skórki cytrynowej lub pomarańczowej
6 oblatów śląskich (jedna paczka)
Miód z cukrem zagotować.
Białka ubić na sztywną pianę. Następnie dodawać gorący miód, dalej ubijając.
Po dwóch minutach przełożyć pianę do rondelka, i gotować, cały czas mieszając. Najlepiej mieszać mikserem z końcówką do piany. Gdy masa zacznie gęstnieć i będzie widać dno, dodać bakalie, wymieszać.
Masę nugatową przełożyć na trzy oblaty, przykryć pozostałymi trzema, położyć na nich deseczkę i poczekać, aż stwardnieją. Następnie kroić na kawałki.
stary przepis oryginalny (www.polona.pl)
„Ciasta, ciastka, ciasteczka”, M. Huvert, 1948
Spróbuj również:
 |
 |
 |
Kruche ciastka orzechowe
Ciastka orzechowe (1917)
Kolejny po ciasteczkach z orzeszków ziemnych (przepis tutaj) pomysł na pyszne, kruche, maślane ciastka orzechowe.
SKŁADNIKI:
4 szklanki mąki
2 szklanki cukru
1 szklanka masła
1 szklanka dowolnych posiekanych orzechów
1 łyżeczka proszku do pieczenia
Wszystkie składniki zagnieść i wyrobić ciasto o konsystencji plasteliny. Jeśli będzie zbyt suche, można dodać odrobinę wody. Formować niewielkie płaskie ciasteczka. Piec ok. 15-20 minut w 180 stopniach.
przepis oryginalny:
Cztery filiżanki mąki, dwie filiżanki cukru, filiżanka masła, filiżanka usiekanych orzechów i łyżeczka proszku do pieczenia. Zarobić na ciasto, dodać jakiegobądź ekstraktu dla zapachu i kłaść na blachę łyżeczką, poczem wstawić w piec aż się dobrze zarumienią.
Kuchnia polsko-amerykańska. Jedyna odpowiednia książka kucharska dla gospodyń polskich w Ameryce, A.J. Kamionka, 1917
Spróbuj również:
 |
 |
 |
Ciasteczka z orzeszków ziemnych
(1917)
Bardzo prosty przepis na tanie, chrupiące ciasteczka. Przepis pochodzi z „Polsko-amerykańskiej książki kucharskiej” stąd niezwykłe jak na kuchnię staropolską wykorzystanie orzeszków ziemnych.
SKŁADNIKI:
3 łyżki masła
2/3 szklanki cukru (lub mniej, wg uznania)
2 jajka
4 łyżki mleka
1 szklanka posiekanych orzeszków ziemnych
1,5 szklanki mąki
2 łyżeczki proszku do pieczenia
1 łyżeczka soku z cytryny
Masło zmiksować z cukrem na puszysty krem. Dodać pozostałe składniki, rękoma zagnieść ciasto.
Formować niewielkie ciastka dłońmi zwilżonymi tłuszczem, położyć na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia. Piec 25 minut w temperaturze 180 stopni.
stary przepis oryginalny:
Ciastka z Orzeszków Ziemnych
Uwiercić w donicy na śmietanę trzy łyżki masła z filiżanką cukru; dodać dwa jajka, cztery łyżki mleka, filiżankę drobno usiekanych orzeszków ziemnych (peanuts), półtorej filiżanki mąki, przesianej z dwiema łyżeczkami proszku do pieczenia, i łyżeczkę soku cytrynowego. Zarobić na ciasto, które kłaść łyżeczką na wysmarowaną blachę w formie placków, na każdym położyć jeden orzeszek rozłupany na dwoje i wstawić w piec na dwanaście do piętnastu minut.
Kuchnia polsko-amerykańska. Jedyna odpowiednia książka kucharska dla gospodyń polskich w Ameryce, A.J. Kamionka, 1917
Spróbuj również:
 |
 |
 |
Podpłomyki z miodem, makiem i orzechami
Podpłomyki to najstarszy rodzaj pieczywa. Do ich wykonania potrzeba jedynie dowolnej mąki i wody. Pierwotnie pieczono je na rozgrzanych kamieniach. Można je jeść z dowolnymi słodkimi lub wytrawnymi dodatkami. Przepis na podpłomyki z miodem, makiem i orzechami, które prawdopodobnie jadali nasi dalecy przodkowie, pochodzi z książki „Słowianie i wikingowie przy stole” (pisałam o niej tutaj). Do wypieku użyłam mąki z płaskurki, która obok samopszy jest najstarszym zbożem uprawianym na ziemiach polskich. Płaskurka nie została poddana żadnym modyfikacjom, a do jej uprawy nie potrzeba nawozów. Jest dużo zdrowsza niż pszenica, i choć z wyglądu jest od niej ciemniejsza, to po przyrządzeniu smakuje podobnie (placki, naleśniki, chleb nie są tak suche jak robione z mąki owsianej czy pszennej pełnoziarnistej). Podpłomyki sprawdzą się jako zamiennik chleba, można je podać z różnymi dodatkami na zimno (twarożek, świeże warzywa, łosoś, szynka) lub zapieczone (np. z bryndzą i boczkiem).
SKŁADNIKI (ilości wg uznania):
mąka
woda
sól
dowolne orzechy
mak
miód
Do mąki z odrobiną soli powoli lać wodę, cały czas mieszając, do uzyskania odpowiedniej konsystencji. Ciasto na podpłomyki musi być elastyczne i nieklejące, takie jak ciasto na pierogi.
Ciasto podzielić na małe kulki, każdą cienko rozwałkować.
Rozgrzać patelnię. Na suchą i bardzo gorącą patelnię kłaść podpłomyki. Przekręcać na drugą stronę, gdy będą zarumienione.
Podawać na ciepło lub zimno z orzechami, miodem i makiem.
Spróbuj również:
 |
 |
 |
Drożdżowa strucla z orzechami
Strucle nadziewane (1929)
Podczas staropolskiej Wigilii nie mogło zabraknąć drożdżowych strucli, nadziewanych orzechami, migdałami czy innymi bakaliami. Wszyscy wiemy, że ciasto drożdżowe najlepiej smakuje pierwszego dnia, więc ten przepis z 1929 roku uważam za fenomen – im starsza jest strucla, tym smaczniejsza! Można ją przygotować dzień przed Wigilią i przechować pod ściereczką na stole. Ciasto wbrew pozorom jest bardzo proste w wykonaniu, chociaż wyrasta trzy razy, więc lepiej nie planować pieczenia na ostatnią chwilę.
SKŁADNIKI (na jedną dużą struclę):
zaczyn:
125 g mąki pszennej
4 dag świeżych drożdży
0,5 szklanki mleka
ciasto:
250 g mąki
2 żółta
100 g cukru
50 ml rozpuszczonego masła
cukier wanilinowy
gałka muszkatołowa
nadzienie:
300 g orzechów (dowolnych)
2 łyżki masła
0,5 szklanki cukru (może być brązowy)
1 białko
(można też dodać skórkę pomarańczową, starty imbir, rodzynki i odrobinę ulubionego likieru)
Zrobić zaczyn: mleko lekko podgrzać, dodać drożdże, szczyptę soli i cukru, rozpuścić, wymieszać z mąką i odstawić w ciepłe miejsce do wyrośnięcia (najlepiej w dużo większym naczyniu, żeby nie wykipiał).
Do miski wsypać wszystkie składniki ciasta, krótko zmiksować i dodać zaczyn. Jeśli składniki nie będą chciały się połączyć, dodać odrobinę ciepłej wody. Wyrabiać, póki ciasto nie będzie gładkie, sprężyste i nie będzie ładnie odchodzić od miski. Zostawić w ciepłym miejscu do wyrośnięcia.
Przygotować nadzienie: orzechy zmielić, zmiksować z masłem, cukrem i białkiem.
Wyrośnięte ciasto rozwałkować na prostokąt, na wierzchu rozprowadzić cienką warstwę nadzienia, zostawiając wolne brzegi. Ciasto zrolować, pozostawić pod ściereczką do wyrośnięcia.
Wyrośniętą struclę ułożyć na blaszce wyłożonej papierem, posmarować żółtkiem i posypać płatkami migdałów. Włożyć do piekarnika rozgrzanego do 180 stopni. Gdy wierzch się przyrumieni, przykryć folią aluminiową, żeby się nie spalił. Piec ok. 40 minut.
stary przepis oryginalny (źródło:www.polona.pl)
„Potrawy wigilijne”, Elżbieta Kiewnarska, 1929
Wypróbuj również:
 |
 |
 |