śliwki

Tarta z powidłami śliwkowymi

Mazurek kruchy z marmeladą śliwkową (1900)

Choć oryginalny przepis na to ciasto można znaleźć w dziale z mazurkami, bardziej przypomina tradycyjną kruchą tartę. Do nadzienia można użyć dowolnych powideł, chociaż akurat śliwkowe (najlepiej własnej roboty) świetnie pasują – są gęste i podczas pieczenia nie wsiąkają w ciasto. Jeśli lubicie słodkie ciasta, dodajcie więcej cukru, tarta według tego przepisu nie jest bardzo słodka, osłodą są powidła (dla mnie te proporcje są idealne).

 

SKŁADNIKI:

320 g mąki pszennej

130 g cukru

100 g masła w temperaturze pokojowej

2 jajka

1 żółtko

2 łyżki śmietany 18%

250 g powideł śliwkowych

łyżka płatków migdałowych

Wymieszaj mąkę i cukier. Dodaj pokrojone w niewielkie kawałki masło, śmietanę i 2 jajka. Zagniataj ciasto dłońmi, dopóki nie będzie jednolite i sprężyste.

Odłóż 1/3 ciasta, resztę rozwałkuj i wyłóż dno i boki formy do tarty lub tortownicy wysmarowanej masłem i wysypanej mąką.

Na ciasto przełóż powidła.

Resztę ciasta rozwałkuj. Możesz wycinać z niego paski, by na wierzchu tarty zrobić kratkę, albo inne dowolne kształty. Ozdób nimi wierzch tarty, następnie za pomocą pędzelka posmaruj ozdoby i brzegi tarty rozkłóconym żółtkiem. Na koniec posyp tartę płatkami migdałów.

Wstaw tartę do piekarnika nagrzanego na 180 stopni. Piecz 35-40 minut. Podawaj schłodzoną.

 

stary przepis oryginalny (www.polona.pl)

„Kucharka litewska (…)”, Wincenta Zawadzka, 1900

 

Wpis powstał we współpracy z Villa Italia.  Ta piękna zastawa ze zdjęcia to część serii Roslin.

Spróbuj również:

 

Fasolka szparagowa z suszonymi śliwkami

Zielona fasolka ze smażonemi śliwkami (1898)

Suszone śliwki w kuchni staropolskiej odgrywały dużą rolę, o czym świadczy ogromna ilość i rozmaitość przepisów  z tymi owocami. Dodawano je nie tylko do deserów i kompotów – robiono z nich zupę, gotowano z kaszą, kapustą, pieczono z mięsem. Każda gospodyni powinna była mieć suszone śliwki w swojej spiżarni. 

SKŁADNIKI (dla dwóch osób):

garść fasolki szparagowej

10 suszonych śliwek

sól

masło

Fasolkę umyć, odciąć końcówki, pokroić na mniejsze kawałki i ugotować w osolonej wodzie do miękkości.

Śliwki namoczyć w wodzie przez kilka godzin lub nienamoczone gotować parę minut do miękkości.

Na patelni rozpuścić masło. Włożyć odcedzoną fasolkę i odcedzone, pokrojone na mniejsze kawałki śliwki. Smażyć, dopóki smaki się nie przenikną, a fasolka lekko przyrumieni.

Podawać na ciepło jako jarzynę.

 

stary przepis oryginalny (www.polona.pl)

„Jarska kuchnia zawierająca wypróbowane przepisy przyrządzania smacznych a zdrowych potraw roślinnych”, Maria Czarnowska, 1898

 

Spróbuj również:


Drożdżówki ze śliwkami

Knysze ze śliwkami węgierskiemi (1861)

Knysz to danie kuchni wschodniej – drożdżowy pieróg lub bułka z różnymi, przeważnie wytrawnymi nadzieniami: ziemniakami, kapustą, grzybami, twarogiem. W słowniku Gołębiowskiego z 1830 roku i Glogera z 1900 roku knysz definiuje się jako okrągły pieróg nadziewany cebulą. Poniższy przepis pochodzi z książki kucharskiej z 1961 roku i nie wpisuje się w te definicje, ponieważ jest nadziewany śliwkami węgierkami i podawany na słodko.

SKŁADNIKI:

125 g masła

4 żółtka

2 jajka

125 ml śmietany 30%

30 g świeżych drożdży

350 g mąki

12o g cukru

20 śliwek węgierek

Masło ubić z jajkami, żółtkami i cukrem na puszysty krem.

Drożdże rozpuścić w śmietanie, dodać do masy, zmiksować. Na koniec stopniowo dodawać mąkę, wyrabiać długo, aż ciasto zacznie odklejać się od miski.

Z ciasta formować małe spłaszczone bułeczki, w odstępach ułożyć je na blaszce, przykryć ściereczką i poczekać, aż urosną (ok. godzinę).

Śliwki umyć, przekroić na połówki. Po dwie połówki położyć na wierzchu każdej bułki (skórką do dołu). Posypać cukrem lub kruszonką.

Piec 30 minut w 180 stopniach.

stary przepis oryginalny (www.polona.pl)

„Kucharz polski jaki być powinien. Książka podręczna dla ekonomiczno-troskliwych gospodyń”, Bronisława Leśniewska, 1861.

 

Spróbuj również:


Knedle ze śliwkami

Pierogi z kartofli ze śliwkami (1917)

Zrobienie knedli często przeraża czasochłonnością i poziomem trudności. Podobno trzeba również znaleźć idealne ziemniaki, według jednych żółte, według innych mączyste i białe. Moim zdaniem to nie ziemniaki muszą być idealne, a przepis. W „Kuchni polsko-amerykańskiej” znalazłam przepis, dzięki któremu robienie knedli mnie nie przeraża. Mając już ugotowane ziemniaki, zrobienie ciasta i utoczenie kul naziewanych śliwką zajmie dwadzieścia minut.

SKŁADNIKI (na 12 knedli):

500 g ziemniaków

1 jajko

1 żółtko

125 g mąki

szczypta soli

12 małych śliwek

masło i opcjonalnie bułka do polania

Ziemniaki obrać, ugotować do miękkości. Odcedzić i ugnieść tak, by nie było gródek.

Do pure dodać jedno całe jajko i jedno żółtko, szczyptę soli i mąkę. Zmiksować mikserem.

Śliwki naciąć, wyjąć pestki.

Dłońmi zwilżonymi olejem nabierać porcję ciasta, zrobić placuszek, położyć na środku wydrylowaną śliwkę (można ją posłodzić). Zawinąć i zrobić okrągłą kluskę.

Knedle wrzucać do gotującej się wody. Gotować ok. 7 minut.

Podawać gorące, polane masłem, bułką tarta lub śmietaną.

 

stary przepis oryginalny (www.polona.pl)Kuchnia polsko-amerykańska. Jedyna odpowiednia książka kucharska dla gospodyń polskich w Ameryce, A.J. Kamionka, 1917

 

 

Spróbuj również:


Omlet ze śliwkami

(1898)

Omlet to danie znane w Polsce od wieków. Jego podstawowym składnikiem są jajka. Najczęściej przyrządza się go z piany z białek, zmieszanej z żółtkami i mąką. W starych książkach kucharskich nazwa „omlet” często stosowana jest wymiennie z „plackiem” i „blinem”. Potrawę z tego przepisu dziś nazwalibyśmy naleśnikiem, tyle że grubszym i pożywniejszym. Przyrządzenie jej zajmuje kilka minut, a śliwki można zastąpić innymi sezonowymi owocami.

SKŁADNIKI:

2 jajka

30 g mleka

50 g mąki pszennej

4 nieduże śliwki węgierki

masło do smażenia

cukier puder do podania

Jajka zmiksować z mąką i mlekiem. Śliwki umyć i pokroić na mniejsze kawałki.

Na patelni rozpuścić masło. Wylać połowę ciasta. Gdy ciasto nieco się przypiecze, położyć na wierzch śliwki i przykryć pozostałym ciastem.

Gdy spód jest gotowy, a wierzch lekko ścięty, przekręcić omlet na drugą stronę i smażyć do zarumienienia. Podawać ciepły, posypany cukrem pudrem.

 

stary przepis oryginalny (www.polona.pl)

„Jarska kuchnia zawierająca wypróbowane przepisy przyrządzania smacznych a zdrowych potraw roślinnych”, Maria Czarnowska, 1898

 

 

Spróbuj również:


Cesarski omlet Keiserschmarrn ze śliwkami

Grzybek, czyli „Keiser-Schmarren” (1913)

Ten omlet to tradycyjna austriacka potrawa, powstała w czasach cesarza Franciszka Józefa I. Po niemiecku „Keiser” to właśnie cesarz, a „Schmarrn” oznacza śmieci. Istnieje kilka legend dotyczących powstania omletu carskiego, moim zdaniem najbardziej prawdopodobna jest ta, że puszysty omlet z rodzynkami był ulubionym przysmakiem cesarza. Wiadomo – przewrócenie omletu na drugą stronę nie jest proste, często się rwie, a cesarz musiał dostać idealnie okrągły egzemplarz. Te porwane traktowano jak śmieci i oddawano służbie, która je uwielbiała i rozpowszechniła.
Tradycyjny Keiserschmarrn zawiera rodzynki, ale Ochorowicz-Monatowa podaje również wersję z owocami – wiśniami, czereśniami lub śliwkami. Świeże owoce świetnie przełamują smak gąbczastego ciasta, stanowiąc najlepszy dodatek.

SKŁADNIKI (na porcję dla 2 głodnych osób):

1 łyżka stopionego masła

250 ml mleka

2 łyżeczki cukru

5 jajek

125 g mąki

6-8 świeżych śliwek

cukier puder do podania

Oddzielić żółtka od białek. Białka ubić na pianę. Żółtka zmiksować z mąką, mlekiem, masłem i cukrem.

Śliwki pokroić ze skórka na mniejsze kawałki, wrzucić do masy z żółtkami, wymieszać.

Do ciasta delikatnie dodać ubite białka, ostrożnie wymieszać.

Ciasto wylać na blachę, wstawić do piekarnika rozgrzanego do 180 stopni na 15-20 minut (aż będzie rumiany). Omlet cesarki można również usmażyć na patelni (z podanej porcji wyjdą ok. 4 omlety), ostrożnie przekręcając na drugą stronę (jak to zrobić pisałam tu).

Gotowy Keiserschmarrn podzielić widelcem na mniejsze kawałki, posypać cukrem pudrem. Najlepszy jest na ciepło.

 

oryginalny stary przepis (źródło: www.polona.pl)

Uniwersalna książka kucharska”, Maria Ochorowicz-Monatowa, 1913

 

 

 

 

 

 

Spróbuj również: