Śniadania
Jajka zapiekane z serem i musztardą
Jajecznica z Serem (1917)
Choć oryginalny tytuł tego przepisu to „jajecznica”, są to tak naprawdę zapiekane jajka. W „Kuchni polsko-amerykańskiej” można znaleźć wiele przepisów na podobne danie (jeden z nich znajdziesz tutaj) Dodatek wyrazistego sera i sosu musztardowego sprawia, że zwykłe śniadanie zamieni się w prawdziwą ucztę.
SKŁADNIKI:
5 jaj
1 łyżka musztardy (np. miodowej)
kilka plasterków lub kawałek żółtego sera o wyrazistym smaku (np. cheddar)
0,5 szklanki mleka
sól, pieprz
masło do natłuszczenia foremki
Natłuścić foremkę. Na dno położyć kilka plasterków sera. Musztardę rozmieszać z mlekiem, solą i pieprzem, wylać na ser. Wbić delikatnie jajka, by żółtka się nie rozpłynęły. Na jajka ponownie położyć plasterki sera i zalać sosem musztardowym. Piec w 180 stopniach 25-40 minut.
przepis oryginalny:
Jajecznica z Serem
Pokrajać ser w cienkie plasterki i wyłożyć niemi dno i boki blaszanego talerza. Rozmieszać w filiżance mleka łyżeczkę mocnej musztardy z łyżeczką soli i odrobiną czerwonego pieprzu i połowę tej mieszaniny polać na ułożony ser. Rozbić pięć jaj ostrożnie, aby nie naruszyć żółtek, i wlać na ser, a na wierzch resztę mleka. Wstawić w piec na około 10 minut; gdy jaja się zetną wyjąć i natychmiast wydać na stół.
„Kuchnia polsko-amerykańska. Jedyna odpowiednia książka kucharska dla gospodyń polskich w Ameryce”, A.J.K, 1917
Spróbuj również:
  |
 |
 |
 |
||
Pieczony omlet malinowy
Auflauf z poziomek lub malin (1913)
Czym jest auflauf pisałam przy okazji przepisu na ciasto ptysiowe z morelami (przepis tutaj). Ten przepis jest zupełnie inny, nie zawiera mąki tylko odrobinę bułki tartej, a omlet pieczony jest w kąpieli wodnej. Dzięki temu jest delikatny i wilgotny.
SKŁADNIKI:
3 jajka
2 łyżki cukru
160 g malin
2 łyżki bułki tartej (lub kaszy manny)
Maliny zblendować i przetrzeć przez sito, by pozbyć się pestek (mnie nie przeszkadzają pestki i nie przecieram).
Oddzielić żółtka od białek. Białka ubić na pianę z dodatkiem cukru. Żółtka połączyć z malinami i bułką tartą. Następnie oddać do piany, delikatnie wymieszać.
Masę przełożyć do wysmarowanej masłem i wysypanej mąką formy. Następnie przygotować większą formę/blachę, napełnić wodą. Formę z ciastem włożyć do kąpieli wodnej i piec w 180 stopniach ok. 30-40 minut. Podawać na ciepło lub na zimno.
stary przepis oryginalny (www.polona.pl)
„Uniwersalna książka kucharska”, Maria Ochorowicz-Monatowa, 1913
Spróbuj również:
 |
 |
|
|
||
Grzanki z brzoskwiniami
Grzanki ze świeżemi owocami (1913)
Ten przepis to świetna baza do stworzenia własnej wersji grzanek. Na podsmażony chleb oprócz soczystych brzoskwiń można dodać orzechy, twarożek, ser pleśniowy czy chrupiący boczek. Przepis wydaje się bardzo współczesny, a ma ponad 100 lat!
SKŁADNIKI:
posuszone pieczywo
mleko
masło
cukier (u mnie kokosowy)
brzoskwinie
Pokroić pieczywo na grubsze kromki. Każdą z nich obtoczyć w mleku i posypać cukrem. Smażyć na maśle, dopóki nie będą chrupiące.
Brzoskwinie pokroić w plasterki, położyć na grzankach, posypać cukrem, położyć na wierzchu płatki masła. Wstawić do piekarnika rozgrzanego na 180 stopni (tylko góra). Zapiekać do momentu, aż brzoskwinie się zarumienią. Jeść ciepłe.
stary przepis oryginalny (www.polona.pl)
Uniwersalna książka kucharska, Maria Ochorowicz-Monatowa, 1913
Spróbuj również:
 |
 |
 |
Placuszki ze zsiadłego mleka z owocami
Bliny na sodzie (1917)
Proste puchate placuszki na zsiadłym mleku i sodzie można wzbogacić dowolnymi owocami sezonowymi.
SKŁADNIKI:
2 filiżanki mąki pszennej
2 filiżanki zsiadłego mleka
2 jajka
2 łyżki rozpuszczonego masła
1 łyżeczka sody
sól
opcjonalnie owoce sezonowe pokrojone
Wszystkie składniki oprócz owoców wymieszać mikserem, Na koniec dodać owoce i delikatnie wmieszać łyżką w ciasto. Smażyć na suchej patelni. Podawać z cukrem śmietaną lub ulubionymi dodatkami.
stary przepis oryginalny (www.polona.pl)
Kuchnia polsko-amerykańska. Jedyna odpowiednia książka kucharska dla gospodyń polskich w Ameryce, A.J. Kamionka, 1917
Spróbuj również:
 |
 |
 |
Idealny omlet
Omlet zwyczajny (1892)
Dawniej zamiast naleśników jedzono omlety. Były nieco bardziej czasochłonne, a porcja ciasta mniej wydajna, choć jednocześnie bardziej sycąca. Jednak warto wypróbować ten przepis, bo omlety są puszyste i przepyszne. Można je podawać z dowolnymi dodatkami – dżemem, twarogiem, cukrem czy bitą śmietaną i owocami.
SKŁADNIKI:
łyżka masła
3 jaja
1 łyżka cukru
0,5 łyżki mąki
masło klarowane do smażenia
Ubić masło na puszysty krem, dodać cukier, żółtka i mąkę, wymieszać. Osobno ubić białka na pianę. Ostrożnie wymieszać z masą żółtkową. Smażyć na maśle klarowanym. Podawać gorące z dowolnymi dodatkami.
stary przepis oryginalny:
Utrzeć w donicy łyżkę masła na śmietanę, wbić 3 żółtka, dodać łyżkę miałkiego cukru, pół łyżki mąki, jeszcze raz dobrze utrzeć i ubite białka na pianę lekko przymieszać. Wlać masła sklarowanego na patelnię, zasmażyć na żółto, wlać ciasto i jak się zacznie ciasto rumienić zwinąć je na patelni w rolkę, przewrócić, jeszcze podpiec, wyłożyć na talerz i posypać cukrem lub ubrać konfiturami. Można go także upiec w piecu, a opiecze się zaraz trochę z wierzchu.
„Kucharz Wielkopolski”, Maria Śleżańska, 1892
Spróbuj również:
 |
 |
 |
Placki z kaszy gryczanej krakowskiej
Bliny z kaszki krakowskiej albo pszennej (1861)
Kasza krakowska to niegdyś bardzo popularny rodzaj kaszy gryczanej – niepalonej i drobnej. Dodawano ją do zup w postaci sypkiej lub ugotowaną na gęsto i pokrojoną w kostkę. Służyła także do nadziewania raków i była dodatkiem do dań mięsnych. Kasza krakowska jest bardzo delikatna w smaku, dlatego świetnie nadaje się również do deserów. Podobno ulubiony deser królowej Anny Jagiellonki to właśnie ciasto z kaszy krakowskiej.
SKŁADNIKI:
1/2 szklanki kaszy krakowskiej
1 szklanka mleka
1 łyżka masła
1/4 szklanki cukru
3 jajka
skórka z cytryny
dowolna konfitura
Kaszę ugotować w mleku z dodatkiem masła. Trzeba jej pilnować i mieszać, żeby się nie przypaliła. Ugotowaną ostudzić.
Rozdzielić białka i żółtka. Białka ubić na pianę.
Ostudzoną kaszę zmiksować z żółtkami, skórką z cytryny i cukrem, następnie za pomocą łyżki lub łopatki delikatnie wmieszać pianę z białek.
Na maśle smażyć placuszki ej samej wielkości. Nie powinny być bardzo przysmażone.
Gotowe placki z kaszy krakowskiej układać w kokilkach wysmarowanych masłem, naprzemiennie z warstwą konfitur. Zapiec w piekarniku. Podawać ciepłe, polane sokiem.
stary przepis oryginalny (www.polona.pl)
„Kucharz polski jaki być powinien. Książka podręczna dla ekonomiczno-troskliwych gospodyń”, Bronisława Leśniewska, 1861.
Spróbuj również:
|
 |
 |
Chrupiące tosty francuskie z cukrem
Grzaneczki pospolite (1861)
Podobno pierwszy przepis na chleb maczany w jajku i smażony pochodzi z IV wieku. Zapewne trudno z całą pewnością stwierdzić, czy rzeczywiście Francuzi wymyślili tę potrawę, która jest popularna w wielu państwach Europy (np. w Wielkiej Brytanii nosi nazwę „zmarnowany chleb”, w Niemczech „biedny rycerz”, a w Hiszpanii „torrija” – i jest tradycyjnym deserem wielkanocnym). Zaproponowany przez Bronisławę Leśniewską przepis nieco się różni od tradycyjnych tostów francuskich, ponieważ umoczone w jajku i mleku kromki, panieruje się w okruszkach chleba. Ten prosty zabieg sprawia, że tosty zyskują zupełnie nowy wymiar – są bardziej treściwe i niezwykle chrupiące. Doskonale smakują bez żadnych dodatków i są świetnym sposobem na wykorzystanie starego pieczywa.
SKŁADNIKI:
kilkudniowe pieczywo, najlepiej pszenne
jajko
mleko
grubsze okruszki chleba (nie bułka tarta)
sól, cukier
masło do smażenia
Bułkę lub chleb pokroić na około półtoracentrymetrowej grubości kromki.
Jajka rozkłócić, dodać odrobinę mleka, szczyptę soli i łyżeczkę cukru.
Przygotować duże okruszki, na przykład krusząc w dłoniach część pieczywa, z którego będą robione tosty. Okruszki można również zrobić wcześniej, z resztek pieczywa, nawet razowego. Są popularnym dodatkiem do dań kuchni włoskiej.
Każdą kromkę maczać w jajku, następnie w okruszkach. Smażyć na maśle, uważając, żeby się nie przypaliły.
Podawać z cukrem lub konfiturami.
stary przepis oryginalny (źródło: www.polona.pl)
„Kucharz polski jaki być powinien. Książka podręczna dla ekonomiczno-troskliwych gospodyń”, Bronisława Leśniewska, 1861.
Spróbuj również:
|
 |
 |
Jajecznica ze szparagami
(1929)
Jajecznica kojarzy się z prostym, szybkim śniadaniem. Jednak dawniej jej przygotowanie wymagało więcej zachodu – do rozbitych jaj dodawano mleko, całość trzeba było dobrze wymieszać. Elżbieta Kiewnarska podaje aż 15 przepisów na jajecznice: z kiełbasą, grzybami, grzankami, pomidorami, szynką, parmezanem, śledziem, skwarkami, francuską, niemiecką… W innych książkach kucharskich z początku XX wieku można znaleźć nawet przepisy na jajecznicę z łososiem, truflami i rakami.
SKŁADNIKI:
250 g szparagów
6 jaj
1/4 szklanki mleka
sól, pieprz
masło do smażenia
Od szparagów odciąć główki, resztę pokroić na plasterki.
Do gotującej się, lekko posłodzonej wody wrzucić szparagi, po paru minutach główki. Gotować, aż zmiękną, ale nadal będą chrupiące.
Jajka rozkłócić z mlekiem. Posolić, smażyć na maśle jajecznicę. Gdy już prawie będzie gotowa dodać szparagi. Wymieszać.
stary przepis oryginalny (źródło: www.polona.pl)
„100 potraw z jaj”, Elżbieta Kiewnarska, 1929
Spróbuj również:
|
 |
 |
Butersznyty z jajkiem i szynką
Butersznyty z Szynki i Jaj (1917)
O butersznytach i sztuce robienia kanapek sto lat temu pisałam w artykule o historii polskiej kanapki (tutaj). Dzisiejsza wersja w przeciwieństwie do butersznytów tatarskich, jest łatwa i lekka, w sam raz na szybkie, lecz nieco wykwintniejsze śniadanie.
SKŁADNIKI:
chleb tostowy
filiżanka pokrojonej w kostkę szynki
3 jajka
gorczyca, pieprz, sól
ewentualnie majonez lub masło
Jajka ugotować na twardo i drobno posiekać. Zmieszać z szynką pokrojoną w kostkę, startą w moździerzu gorczycą i pieprzem. Posolić.
Na kromce chleba tostowego rozprowadzić warstwę farszu, przykryć drugą kromką. Przekroić na dwa trójkąty. Kromki chleba można wcześniej posmarować masłem lub majonezem.
stary przepis oryginalny:
Usiekać bardzo drobno filiżankę gotowanej szynki; ugotować na twardo trzy jajka, gotując je piętnaście minut; posiekać drobno, zmieszać z szynką, dodać trochę tartej gorczycy i czerwonego pieprzu i nakładać tę masę na posmarowany masłem chleb , przykrywając drugim plasterkiem. Chleb może być żytni lub biały.
„Kuchnia polsko-amerykańska. Jedyna odpowiednia książka kucharska dla gospodyń polskich w Ameryce”, A.J.K, 1917
Wypróbuj także:
 |
 |
 |
Powidła dyniowo-pomarańczowe
Powidełko z dyni (1913)
To kolejna propozycja Marii Monatowej na wykorzystanie dyni. Powidła z dyni od konfitury (przepis tutaj) różnią się nie tylko konsystencją, ale też zastosowaniem. Konfitura przypominała raczej dynię kandyzowaną, nadającą się do deserów i ciast, natomiast powidła mają konsystencję gęstej marmolady i świetnie sprawdzą się na kanapce lub w naleśnikach. Przepis jest tak prosty, że nie może się nie udać.
SKŁADNIKI:
300 g surowej dyni
150 g cukru
1 cytryna
1 pomarańcza
mielony imbir
Dynię pokroić w małą kostkę. Wrzucić na patelnię.
Otrzeć skórkę z pomarańczy, włożyć do dyni. Następnie wycisnąć sok z pomarańczy i cytryny, dodać do dyni. Posłodzić (ilość cukru można zwiększyć, przepis mówi, żeby go dodać tyle, ile jest dyni, ale moim zdaniem to o wiele za dużo), dodać imbir.
Smażyć, dopóki dynia się nie rozpadnie, a powidło nie zgęstnieje. Pod koniec smażenia mieszać, żeby się nie przypaliło.
Gorące powidła przełożyć do wyparzonych słoików i zapasteryzować.
stary przepis oryginalny (źródło: www.polona.pl)
„Uniwersalna książka kucharska”, Maria Ochorowicz-Monatowa, 1913
Została Ci dynia? Wypróbuj również:
|
 |
 |