Ciasta i leguminy
Ciasteczka serowe
Ciastka serowe I (1948)
Nie tylko sernik można zrobić z twarogu – te proste ciasteczka są pyszne i długo utrzymują świeżość. Zamiast gotowego sera na sernik można użyć zwykłego twarogu zmielonego blenderem.
SKŁADNIKI:
250 g mielonego twarogu
1 jajko (+ jajko do posmarowania ciastek)
200 g cukru
pół opakowania proszku do pieczenia
2 łyżki mleka
2 łyżki śmietany
250 g mąki
1 opakowanie cukru waniliowego
Wszystkie składniki zagnieść. Ciasto cienko rozwałkować, wycinać ciasteczka. Przełożyć je na blachę wyłożona papierem do pieczenia, posmarować rozkłóconym jajkiem, posypać cukrem. Piec w 180 stopniach ok. 20 minut (do zarumienienia).
stary przepis oryginalny (www.polona.pl)
„Ciasta, ciastka, ciasteczka”, M. Huvert, Łódź 1948
Spróbuj również:
Ruloniki z marmoladą
Ciastka cytrynowe (1931)
Te ciasteczka nie tylko atrakcyjnie wyglądają, ale i wspaniale smakują. Wyrabianie ciasta przypomina nieco przygotowywanie ciasta francuskiego – kilkukrotne składanie ciasta i rozwałkowywanie sprawia, że ciasteczka mają strukturę listkową, są chrupiące, o lekkim cytrynowym aromacie. Do nadziania użyłam domowej konfitury malinowej, ale możecie użyć dowolnej – powinna mieć zwartą konsystencję, żeby nie wypłynęła w czasie pieczenia.
SKŁADNIKI:
250 g masła 82%
250 g mąki pszennej
2 jajka
2 łyżki śmietany 18%
sok i skórka z 1 cytryny
40 g cukru
40 g mielonych migdałów
marmolada do nadzienia
Na stolnicę wsyp mąkę z cukrem. Dodaj pokrojone na małe kawałki masło w temperaturze pokojowej, wyrób za pomocą dłoni ciasto przypominające mokry piasek. Dodaj sok i skórkę z cytryny, śmietanę i żółtka. Wyrób ciasto, rozwałkuj bardzo cienko i złóż, tworząc kwadrat/prostokąt – bok lewy do środka, następnie prawy, następnie górny i dolny. Rozwałkuj ponownie ciasto i powtórz czynność (4-6 razy).
Rozwałkuj ciasto ostatni raz na kształt prostokąta. Potnij je na kwadraty wielkości 7×7 cm. Na każdym z kwadratów rozprowadź niewielką ilość marmolady, pozostawiając czyste brzegi.
Roluj ciastka. Zwilż brzeg wodą i dociśnij do rulonu, by ciastko nie otworzyło się w czasie pieczenia.
Ułóż ciastka na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia łączeniem do dołu. Posmaruj je białkiem i posyp migdałami. Wstaw do piekarnika nagrzanego do 180 stopni i piecz 20 minut.
stary przepis oryginalny (www.polona.pl)
„Jak gotować. Praktyczny podręcznik kucharstwa (…)” , Maria Disslowa, 1931
Spróbuj również:
Mazurek pomarańczowy
(1931)
Mazurki były najoryginalniejszymi i najbardziej zdobnymi wielkanocnymi ciastami w dawnej polskiej kuchni, i pozostały nimi do dziś. Mazurek pomarańczowy to ciasto migdałowo-bezowe z dużą ilością kandyzowanej skórki pomarańczowej. Polecam usmażyć samemu skórkę, jest o wiele smaczniejsza niż kupna, można ją zamrozić w słoiczku – przyda się na Boże Narodzenie, do keksów lub jabłecznika. Mazurek pomarańczowy jest miękki i delikatny, bardzo aromatyczny. Na pewno zaskoczy smakiem gości zasiadających przy wielkanocnym stole.
SKŁADNIKI:
120 g mąki pszennej
120 g mielonych migdałów
120 g kandyzowanej skórki pomarańczowej
120 g cukru (można dodać mniej, jeśli skórka jest w słodkim syropie)
5 gotowanych żółtek
2 surowe żółtka
7 białek na pianę
1 laska wanilii lub łyżeczka ekstraktu waniliowego
opłatki/andruty/oblaty śląskie (3-5 sztuk)
4 łyżki cukru pudru
1-2 łyżki soku z pomarańczy
Do miski dodaj mąkę, mielone migdały, starte na tarce o małych oczkach gotowane żółtka, surowe żółtka, wanilię, cukier i skórkę pomarańczową. Wymieszaj.
Białka ubij na pianę, dodaj delikatnie do ciasta.
Ciasto nakładaj za pomocą łyżki na opłatki (na ok. 1,5 cm grubości). Wstaw do piekarnika nagrzanego do 180 stopni i piecz ok. 20 minut (do suchego patyczka).
Podczas gdy mazurek pomarańczowy się piecze, przygotuj lukier: do miseczki wsyp cukier puder. Dodaj łyżkę soku z pomarańczy i dobrze wymieszaj. Jeśli lukier będzie zbyt gęsty, dodaj jeszcze trochę soku.
Ostudzone mazurki polukruj. W zamkniętej puszce można je przechowywać nawet 2 tygodnie.
stary przepis oryginalny (www.polona.pl)
„Jak gotować. Praktyczny podręcznik kucharstwa (…)” , Maria Disslowa, 1931
Spróbuj również:
Babka pomarańczowa na sodzie
Babka angielska (1931)
Staropolskie baby uchodzą za trudne do upieczenia, czasochłonne i wymagające kopy jajek. W książkach kucharskich z I połowy XX wieku również dominują takie przepisy, ale na szczęście Maria Disslowa proponuje kilka bardzo prostych babek. Babka pomarańczowa na sodzie to tak naprawdę proste ciasto ucierane, które uda się każdemu. Zawiera bardzo mało cukru – jeśli wolicie słodsze wypieki, dodajcie go więcej lub polukrujcie babkę, najlepiej lukrem pomarańczowym.
SKŁADNIKI:
500 g mąki pszennej
120 g cukru
120 g rodzynek
4 jajka
250 ml mleka
10 g sody
skórka otarta z jednej pomarańczy
Zmiksuj jajka, mleko, cukier i skórkę z pomarańczy. Dodaj mąkę, rodzynki i sodę, wymieszaj.
Formę do baby wysmaruj masłem i oprósz mąką. Przełóż ciasto do 2/3 wysokości formy. Piecz w piekarniku nagrzanym na 180 stopni przez 50-60 minut (do suchego patyczka).
stary przepis oryginalny (www.polona.pl)
„Jak gotować. Praktyczny podręcznik kucharstwa (…)” , Maria Disslowa, 1931
Spróbuj również:
Czekoladowy mazurek z mąki ryżowej
Mazurek ryżowy (1931)
Stare przepisy na mazurki nie przestają mnie zaskakiwać. Okazuje się, że prawie sto lat temu używano mąki ryżowej! Disslowa dodała ją do mielonych migdałów, by upiec bezglutenowy, chrupiący mazurek pokryty czekoladą i pistacjami. To kolejna wariacja na temat tego wielkanocnego ciasta, którą trzeba wypróbować.
SKŁADNIKI:
na ciasto:
120 g mąki ryżowej
120 g cukru (użyłam pudru)
120 g gorzkiej czekolady
120 g mielonych migdałów
6 żółtek
laska wanilii lub ekstrakt waniliowy
do dekoracji:
czekolada deserowa lub mleczna
pistacje
120 g gorzkiej czekolady zetrzyj na tarce na małych oczkach. Wymieszaj łyżką wszystkie składniki ciasta. Na papierze do pieczenia uformuj dowolny kształt mazurka. Wstaw do piekarnika nagrzanego do 180 stopni i piecz 40 minut.
Gdy mazurek ostygnie udekoruj go czekoladą rozpuszczoną w kąpieli wodnej i posyp siekanymi pistacjami.
stary przepis oryginalny (www.polona.pl)
„Jak gotować. Praktyczny podręcznik kucharstwa (…)” , Maria Disslowa, 1931
Spróbuj również:
Mazurek czekoladowy
(1931)
Kolejny przepis na oryginalny mazurek: mocno czekoladowy, z migdałowym nadzieniem, pełen smaków, bakalii i bogato przybrany – taki właśnie powinien być prawdziwy staropolski mazurek. Czekoladowe ciasto jest pyszne i kruche, do jego przygotowania należy użyć gorzkiej czekolady lub z niewielką domieszką mlecznej. Z podanej porcji wychodzi jeden duży mazurek lub dwa małe.
SKŁADNIKI:
na ciasto:
500 g mąki
370 g masła 82%
120 g cukru
2 tabliczki gorzkiej czekolady
4 żółtka
na przełożenie:
250 g migdałów
250 g cukru (dałam mniej)
125 ml wody
1-2 łyżki soku z cytryny
laska wanilii lub łyżeczka ekstraktu waniliowego
na polewę:
2 tabliczki gorzkiej lub deserowej czekolady
3 łyżki śmietany 30%
Przygotuj ciasto: rozpuść czekoladę w kąpieli wodnej. W misce utrzyj masło z cukrem i żółtkami, dodaj rozpuszczoną czekoladę i mąkę. Zagnieć ciasto, włóż do lodówki. W tym czasie przygotuj krem do przełożenia.
By przygotować krem, zmiksuj migdały, utrzyj z cukrem i sokiem z cytryny – ucieraj co najmniej 5 minut, dopóki masa nie zbieleje. Dodaj wanilię i wodę (dodawaj po łyżeczce, kontrolując konsystencję. Krem powinien być gęsty).
Wyjmij ciasto z lodówki i rozwałkuj. Przenieś na blachę wyłożoną papierem do pieczenia – możesz upiec jeden duży prostokątny blat ciasta i od razu po upieczeniu przekroić go na pół (ale nie próbuj go przenosić na ciepło, bo się rozpadnie), możesz też upiec dwa blaty identycznej wielkości. Ciasto włóż do piekarnika rozgrzanego do 180 stopni i piecz 25-30 minut – do suchego patyczka. Pozostaw blaty ciasta do całkowitego ostygnięcia.
Gdy ciasto wystygnie, na jednym z blatów równomiernie rozłóż nadzienie i przykryj drugim blatem.
Zrób polewę: rozpuść czekoladę w kąpieli wodnej, dodaj śmietanę, wymieszaj. Pokryj polewą wierzch ciasta, ozdób bakaliami. Wstaw mazurek do lodówki na kilka godzin.
stary przepis oryginalny (www.polona.pl)
„Jak gotować. Praktyczny podręcznik kucharstwa (…)” , Maria Disslowa, 1931
Spróbuj również:
Ciasteczka owsiane
Makaroniki II, oszczędne (1948)
Ciasteczka owsiane zyskały dużą popularność i cieszą się opinią zdrowej przekąski. Nie jest to do końca prawda, ponieważ zawierają cukier, ale z pewnością są pyszne. W starych książkach kucharskich można znaleźć wiele przepisów na desery zawierające płatki lub mąkę owsianą. Z tego przepisu uzyskacie pyszne, chrupiące, aromatyczne ciasteczka, które trzymane w zamkniętej puszce zachowają na długo świeżość.
SKŁADNIKI:
300 g płatków owsianych górskich
100 g masła
150 g cukru (lub mniej, są słodkie)
2 jajka
50 g mąki pszennej
1 łyżeczka proszku do pieczenia
pół opakowania cukru waniliowego
kilka kropli aromatu migdałowego
Na patelni rozpuść 50 g masła i łyżkę cukru. Dodaj płatki, wymieszaj i podpraż do zarumienienia.
W misce zmiksuj pozostałe masło, jajka, pozostały cukier i cukier waniliowy. Dodaj mąkę, proszek do pieczenia i aromat. Na koniec wsyp płatki owsiane, wymieszaj łyżką.
Na blaszce połóż papier do pieczenia. Łyżką nakładaj masę na ciasteczka owsiane – zrób duże odstępy, ponieważ ciasteczka urosną i się rozpłyną. Wstaw blachę do nagrzanego do 180 stopni piekarnika. Piecz 9-10 minut.
Ciasteczka owsiane zdejmij z blachy dopiero po całkowitym ostygnięciu, gdy będą twarde.
stary przepis oryginalny (www.polona.pl)
„Ciasta, ciastka, ciasteczka”, M. Huvert, Łódź 1948
Spróbuj również:
Wieńce pomarańczowe
Obwarzanki pomarańczowe (1931)
Przepis na te ciasteczka w książce Marii Dislowej znajduje się w rozdziale „Herbatniki”. W istocie herbatnikami niegdyś nazywano różne ciasteczka podawane do herbaty. A ich wybór był ogromny – ciasteczka na bazie bezy, kruche, makaroniki, rożki, tartaletki, pokrojone w plastry i wysuszone na sucharki keksy i ćwibaki. Wieńce pomarańczowe są niezwykle aromatyczne i chrupiące. Należy jednak pamiętać, że z czasem miękną (choć nadal smakują pysznie).
SKŁADNIKI:
100 g mielonych migdałów
100 g cukru (lub mniej, są dość słodkie)
2 surowe żółtka
50 g kandyzowanej skórki pomarańczowej
Żółtka ubij z cukrem na puszysty, jasny krem. Dodaj migdały i skórki pomarańczowe, wymieszaj dokładnie.
Przełóż masę na wieńce do rękawa cukierniczego z szeroką końcówką (lub do torebki strunowej z obciętym rogiem). Na blaszce wyłożonej papierem wyciskaj okręgi (możesz je sobie namalować na papierze, żeby były równej wielkości). Pamiętaj, że w czasie pieczenia ciastka się nieco rozpłyną – zrób odpowiednie odstępy między nimi.
Piecz w 180 stopniach przez 12 minut. Zdejmij z blaszki, gdy ostygną.
stary przepis oryginalny (www.polona.pl)
„Jak gotować. Praktyczny podręcznik kucharstwa (…)” , Maria Disslowa, 1931
Spróbuj również:
Bardzo bakaliowy keks
Keks z bakaliami (1948)
Ten keks to zupełnie niezwykłe ciasto – zawiera ponad pięć razy więcej bakalii niż mąki! Oprócz tego, że jest pyszny, można go długo przechowywać i wcale się nie starzeje. Radzę jednak dodać naturalne bakalie, zamiast aromatyzowanych, kolorowych kostek, które można kupić w sklepach przed świętami.
SKŁADNIKI:
120 g cukru
3 jajka
60 g migdałów
120 g orzechów laskowych (u mnie włoskie ze względu na alergię, też świetnie pasują)
120 g fig
250 g rodzynek
120 g naturalnej skórki cytrynowej kandyzowanej
pół łyżeczki cynamonu
1 łyżeczka proszku do pieczenia
120 g mąki pszennej
Cukier ubij z jajami na puszysty krem.
Mąkę wymieszaj z proszkiem do pieczenia i cynamonem.
Migdały i orzechy lekko rozdrobnij, figi pokrój w paski.
Do ubitych jaj dodaj bakalie i mąkę, wymieszaj łyżką. Masę przełóż do wyłożonej papierem keksówki. Piecz przez 45-55 minut w 180 stopniach (do suchego patyczka).
stary przepis oryginalny (www.polona.pl)
„Ciasta, ciastka, ciasteczka”, M. Huvert, Łódź 1948
Spróbuj również:
Łuki czekoladowe
Łuczki czekoladowe (1931)
Ciasteczka zwane „łukami” lub „łuczkami były niegdyś bardzo popularne. Sama Disslowa podaje pięć przepisów na nie – łuczki biszkoptowe, kruche, bezowe, migdałowe, ale w innych książkach kucharskich z początku XX wieku również bez trudu można znaleźć przepisy na te słodkości. Najładniejszy kształt uzyskacie, piekąc je w specjalnych metalowych lub silikonowych foremkach w kształcie półksiężyców. Można również stworzyć kształt łuków na blaszce za pomocą rękawa cukierniczego. Łuki czekoladowe najlepiej smakują od razu po upieczeniu – są chrupiące. Z czasem miękną. Ale po włożeniu do metalowej puszki znów odzyskują chrupkość – po tygodniu smakują jak świeżo pieczone!
SKŁADNIKI:
100 g mielonych migdałów
100 g cukru
3 białka
100 g gorzkiej czekolady
Do zmielonych migdałów dodaj startą na drobnych oczkach czekoladę, wymieszaj.
Ubij białka z cukrem na sztywną pianę. Delikatnie wmieszaj w nią migdały z czekoladą.
Przełóż masę na łuki czekoladowe do rękawa cukierniczego z szeroką końcówką. Jeśli posiadasz foremki do pieczenia półksiężyców natłuszcz je masłem i wysyp mąką, po czym za pomocą rękawa wyciskaj ciasto. Jeśli nie posiadasz takich foremek, wyłóż blachę do pieczenia papierem i za pomocą rękawa utwórz kształt łuków z ciasta. Pamiętaj, że nawet jeśli białka będą dobrze ubite, ciastka mogą nie utrzymać idealnego kształtu podczas pieczenia.
Foremki piecz ok. 20 minut, a ciastka na blaszce 12-15 minut w temperaturze 180 stopni.
Wyjmij łuki czekoladowe z foremek/blachy dopiero po całkowitym ostygnięciu.
stary przepis oryginalny (www.polona.pl)
„Jak gotować. Praktyczny podręcznik kucharstwa (…)” , Maria Disslowa, 1931
Spróbuj również: