WSZYSTKIE PRZEPISY
Tarta z kremem, brzoskwiniami, andrutami i makaronikami
Gateau d’abricots a la Nantua (1913)
Pod tą skomplikowaną nazwą kryje się całkiem proste w przygotowaniu, lekkie, letnie ciasto. Nie znalazłam informacji o jego pochodzeniu, a francuskie miasto Nantua znane jest dziś z sosu rakowego. Być może oryginalna nazwa deseru jest wymysłem autorki przepisu. W każdym razie warto zaskoczyć gości takim połączeniem smaków i bogactwem nadzienia.
SKŁADNIKI:
na ciasto:
150 g mąki
125 g masła
25 g cukru
na nadzienie:
200 ml śmietany 30%
3-4 łyżki cukru
5 żółtek
3 andruty
4-6 makaroników
2 brzoskwinie
3 łyżki likieru Maraschino
Zrobić ciasto: mąkę wymieszać z cukrem, dodać pokrojone na kawałki masło i odrobinę wody. Szybko wyrobić ciasto i włożyć na 30 minut do lodówki. Po tym czasie wyłożyć nim formę i podpiec przez 20 minut w piekarniku nagrzanym na 180 stopni.
Śmietanę ubić z cukrem na sztywną pianę, zmiksować z żółtkami. Brzoskwinie pokroić na kawałki, można delikatnie przesmażyć. Makaroniki i andruty pokruszyć, włożyć do śmietany razem z kawałkami brzoskwiń, wymieszać.
Śmietanę wyłożyć na podpieczony spód. Piec w 180 stopniach (tylko góra) przez ok. 30 minut.
stary przepis oryginalny (www.polona.pl)
„Uniwersalna książka kucharska”, Maria Ochorowicz-Monatowa, 1913
Spróbuj również:
Galaretka brzoskwiniowa dla dorosłych
Galareta morelowa lub brzoskwiniowa (1913)
Galaretki dawniej były popularnym deserem, z tym że robiono je od podstaw samemu. Żelatyna w sklepach pojawiła się dopiero w połowie XIX wieku, wcześniej należało samodzielnie zrobić nawet „pierwiastek galaretujący”, dzięki któremu sok owocowy się zsiadał. W tym celu albo wygotowywano nóżki cielęce, albo róg jelenia, albo używano kleju rybnego – karuku (więcej o dawnych sposobach na galaretę przeczytasz tutaj).
SKŁADNIKI:
1 litr wody
600 g brzoskwiń
200 g cukru
1 szklanka białego wina
1 opakowanie żelatyny (przeznaczonej na 1 litr płynu)
pół cytryny
Wodę zagotować z cukrem, aż się rozpuści. Dodać obrane ze skórki i pozbawione pestki brzoskwinie i gotować, dopóki nie zmiękną, ale jednocześnie nie rozpadną się. Po tym czasie wyjąć brzoskwinie i odsączyć, a do syropu wlać wino, sok z cytryny i dodać żelatynę. Mieszać do całkowitego rozpuszczenia żelatyny.
Przelać galaretkę do miseczek, dodać brzoskwinie, wstawić do lodówki. W ten sposób można zrobić galaretkę z dowolnych owoców. Wino można zastąpić innym alkoholem albo w ogóle z niego zrezygnować.
stary przepis oryginalny (www.polona.pl)
„Uniwersalna książka kucharska”, Maria Ochorowicz-Monatowa, 1913
Spróbuj również:
Pieczony omlet malinowy
Auflauf z poziomek lub malin (1913)
Czym jest auflauf pisałam przy okazji przepisu na ciasto ptysiowe z morelami (przepis tutaj). Ten przepis jest zupełnie inny, nie zawiera mąki tylko odrobinę bułki tartej, a omlet pieczony jest w kąpieli wodnej. Dzięki temu jest delikatny i wilgotny.
SKŁADNIKI:
3 jajka
2 łyżki cukru
160 g malin
2 łyżki bułki tartej (lub kaszy manny)
Maliny zblendować i przetrzeć przez sito, by pozbyć się pestek (mnie nie przeszkadzają pestki i nie przecieram).
Oddzielić żółtka od białek. Białka ubić na pianę z dodatkiem cukru. Żółtka połączyć z malinami i bułką tartą. Następnie oddać do piany, delikatnie wymieszać.
Masę przełożyć do wysmarowanej masłem i wysypanej mąką formy. Następnie przygotować większą formę/blachę, napełnić wodą. Formę z ciastem włożyć do kąpieli wodnej i piec w 180 stopniach ok. 30-40 minut. Podawać na ciepło lub na zimno.
stary przepis oryginalny (www.polona.pl)
„Uniwersalna książka kucharska”, Maria Ochorowicz-Monatowa, 1913
Spróbuj również:
Knedle bawarskie
Knedle bawarskie z kartofli (1913)
Knedle były niegdyś popularną potrawą ze względu na łatwy dostęp do prostych, tanich składników. Pod elegancką nazwą „knedli bawarskich” kryje się typowy chłopski posiłek – kluski ziemniaczane nadziewane grzankami z czerstwego chleba i skwarkami. Polane smalcem smakują rewelacyjnie.
SKŁADNIKI:
1 kg ziemniaków
pół szklanki mąki
2 jajka
sól
kawałek słoniny
kilka kromek czerstwego pieczywa
Ziemniaki ugotować, zetrzeć na tarce lub ubić na masę. Dodać jajka, sól i mąkę. Jeśli ciasto jest zbyt luźne i nie nadaje się do formowania, dodać więcej mąki.
Pieczywo pokroić w kostkę, podsuszyć w piekarniku lub przesmażyć na suchej patelni.
Słoninę pokroić w kosteczkę, usmażyć do konsystencji skwarków. Odlać tłuszcz i schować do lodówki na smalec. Skwarki wymieszać z grzankami.
Z masy ziemniaczanej formować placuszki, na każdym kłaść łyżeczkę grzanek ze skwarkami, zawijać w okrągłe knedle.
Kluski wrzucać na gotującą się wodę na kilka minut. Przed podaniem można podsmażyć na pozostałym na patelni tłuszczu lub polać ciepłym smalcem.
stary przepis oryginalny (www.polona.pl)
„Uniwersalna książka kucharska”, Maria Ochorowicz-Monatowa, 1913
Spróbuj również:
Tarta z brzoskwiniami, migdałami i bezą
Flan z brzoskwiń (1913)
Oryginalna nazwa tego ciasta to „flan”. Jednak wersja Monatowej z flanem ma mało wspólnego. Jest to raczej rodzaj tarty na kruchym spodzie, na który kładzie się konfitury, migdały i połówki brzoskwiń z syropu. Wierzch wieńczy piana z białek.
SKŁADNIKI:
na ciasto:
150 g mąki pszennej
125 g masła
25 g cukru
na nadzienie:
dowolna konfitura (u mnie malinowa)
brzoskwinie świeże lub z puszki
garść migdałów
4 białka
2 łyżki cukru pudru
Zrobić ciasto: mąkę wymieszać z cukrem, dodać pokrojone na kawałki masło i odrobinę wody. Szybko wyrobić ciasto i włożyć na 30 minut do lodówki. Po tym czasie wyłożyć nim formę i podpiec przez 20 minut w piekarniku nagrzanym na 180 stopni.
Jeśli mamy świeże brzoskwinie obrać ze skóry, przekroić na pół, wyjąć pestki i gotować przez 10 minut w syropie złożonym z litra wody i 200 g cukru (zapewne położenie na ciasto świeżych niegotowanych brzoskwiń nie byłoby wielką szkodą, jeśli są dojrzałe i miękkie).
Migdały podprażyć na patelni, po czym lekko utłuc.
Na podpieczonym cieście rozsmarować dowolną konfiturę, posypać migdały i położyć połówki brzoskwiń.
Z białek i cukru pudru ubić pianę. Położyć na przygotowanym cieście. Piec w 180 stopniach (tylko góra) do momentu przyrumienienia bezy.
stary przepis oryginalny (www.polona.pl)
„Uniwersalna książka kucharska”, Maria Ochorowicz-Monatowa, 1913
Spróbuj również:
Grzanki z brzoskwiniami
Grzanki ze świeżemi owocami (1913)
Ten przepis to świetna baza do stworzenia własnej wersji grzanek. Na podsmażony chleb oprócz soczystych brzoskwiń można dodać orzechy, twarożek, ser pleśniowy czy chrupiący boczek. Przepis wydaje się bardzo współczesny, a ma ponad 100 lat!
SKŁADNIKI:
posuszone pieczywo
mleko
masło
cukier (u mnie kokosowy)
brzoskwinie
Pokroić pieczywo na grubsze kromki. Każdą z nich obtoczyć w mleku i posypać cukrem. Smażyć na maśle, dopóki nie będą chrupiące.
Brzoskwinie pokroić w plasterki, położyć na grzankach, posypać cukrem, położyć na wierzchu płatki masła. Wstawić do piekarnika rozgrzanego na 180 stopni (tylko góra). Zapiekać do momentu, aż brzoskwinie się zarumienią. Jeść ciepłe.
stary przepis oryginalny (www.polona.pl)
Uniwersalna książka kucharska, Maria Ochorowicz-Monatowa, 1913
Spróbuj również:
Pieczone brzoskwinie z malinami i pianą z białek
Brzoskwinie nadziewane (1913)
Po rozkrojeniu brzoskwini i wyjęciu pestki zostaje dołek, który aż się prosi o napełnienie jakimś farszem. Pewnie dlatego w dawnych książkach kucharskich można znaleźć sporo przepisów na nadziewane brzoskwinie – konfiturami, bakaliami, kawałkami masła, które rozpuszczało się w piecu i oblewało owoc. Ten przepis jest prosty lecz bardzo elegancki – brzoskwinie, maliny, migdały i piana z białek. Pyszny letni deser.
SKŁADNIKI (na 4 porcje):
2 brzoskwinie
1 jajko
1 łyżka cukru
1 łyżka migdałów
garść malin lub łyżka konfitury malinowej
Brzoskwinie obrać ze skórki, przekroić na pół, wyjąć pestki. Każdą połówkę napełnić konfiturą lub rozgniecionymi malinami. Posłodzić.
Żółtko oddzielić od białka. Białko ubić na pianę z cukrem. Przełożyć do rękawa cukierniczego i wycisnąć na maliny. Posypać tartymi migdałami.
Piec w 180 stopniach 15 minut.
stary przepis oryginalny (www.polona.p)
Uniwersalna książka kucharska, Maria Ochorowicz-Monatowa, 1913
Spróbuj również:
Jabłka z bakaliami w cieście
Jabłka w cieście francuzkim (1861)
W starych książkach kucharskich można znaleźć wiele przepisów na nadziewane i zapiekane w cieście francuskim, kruchym lub bez ciasta owoce: jabłka, brzoskwinie, śliwki. Za nadzienie mogły służyć bakalie (jak w tym przepisie) lub powidła. To prosty i szybki pomysł na zdrowy deser.
SKŁADNIKI:
5 małych jabłek
1 jajko
opakowanie ciasta francuskiego
garść bakalii: migdałów, rodzynek i skórki cytrynowej
cukier
Jabłka obrać ze skórki. Ostrym nożem wyciąć ogonek, następnie wydrążyć pestki (delikatnie, żeby nie uszkodzić ścianek jabłka. Doskonale się sprawdza łyżka do robienia kulek z owoców).
Migdały i rodzynki pokroić. Zmieszać ze skórką pomarańczową.
Oddzielić żółtko od białka. Białko ubić z łyżeczką cukru na pianę. Zmieszać z bakaliami.
Masą białkowo-bakaliową napełnić jabłka.
Z ciasta wykroić 5 kwadratów. Położyć na środku każdego jabłko i zawinąć je w cieście (w formie sakiewki). Mocno zlepić ciasto, inaczej się otworzy (jak u mnie). Pozostałe rogi ciasta uformować na górze w listki.
Każde jabłko w cieście francuskim posmarować pędzelkiem umoczonym w żółtku.
Wstawić do piekarnika do 180 stopni na 30 minut.
Po wyjęciu z piekarnika pocukrzyć cukrem pudrem.
stary przepis oryginalny (www.polona.pl)„Kucharz polski jaki być powinien. Książka podręczna dla ekonomiczno-troskliwych gospodyń”, Bronisława Leśniewska, 1861.
Spróbuj również:
Kandyzowana skórka arbuza
Cykata z kawona (1913)
Setki lat przed wynalezieniem czekolady, batonów, cukierków czy ciastek słodyczami były konfekty suche i mokre. Konfekty mokre to nic innego jak marmolady, a konfekty suche to kandyzowane owoce, nasiona, łodygi, orzechy w cukrze. Ten przepis jest znacznie młodszy, ale z powodzeniem mógłby być średniowieczną przekąską bogaczy. Dziś można by powiedzieć, że to smakołyk zgodny z filozofią zero waste, ale na początku XX wieku, gdy Monatowa wydała swoją książkę kucharską, niemarnowanie niczego, co jest jadalne było oczywiste. Skórkę arbuza po obróbce można wykorzystać do ciast i deserów albo dodać do muesli. Jest bardzo popularna w Gruzji.
SKŁADNIKI
280 g skórki arbuza
280 g cukru
3 szklanki wody
laska wanilii/pasta waniliowa
Przygotować skórkę arbuza: usunąć czerwoną część i zieloną skórkę, zostawiając tylko biały miąższ. Pokroić go w drobną kostkę.
Rozpuścić cukier i wanilię w wodzie, dodać arbuza. Gotować na małym ogniu, dopóki skórki nie będą szkliste. Woda będzie się wygotowywać, należy dodawać po trochu, do uzyskania szklistych skórek.
Gotowe skórki rozłożyć na papierze do pieczenia do ostygnięcia. Przełożyć do słoika i trzymać w lodówce.
stary przepis oryginalny (www.polona.pl)
Uniwersalna książka kucharska, Maria Ochorowicz-Monatowa, 1913
Spróbuj również:
Ziemniaki nadziewane bryndzą
Kartofle nadziewane z parmezanem lub z bryndzą (1913)
W książce kucharskiej Monatowej jest stosunkowo dużo przepisów na dania z bryndzą – kilka rodzajów klusek, knedle, a nawet masło smakowe (przepis tutaj). Bryndza i ziemniaki to idealne połączenie, nie dziwi więc, że ziemniaki faszerowane tym serem smakują wspaniale.
SKŁADNIKI (ilości wg uznania):
większe ziemniaki
bryndza
śmietana 18%
surowe żółtko
bułka tarta
Ziemniaki obrać ze skórki, obgotować, ale nie do całkowitej miękkości. Poprzekrawać na połówki. Z każdej połówki wydrążyć środek, uważając, żeby ziemniaki się nie rozpadły.
Wydrążony miąższ utłuc na puree, dodać tyle bryndzy, ile jest masy ziemniaczanej, żółtko i tyle śmietany, żeby farsz pozostał gęsty (1-2 łyżki).
Wydrążone ziemniaki napełniać farszem, posypać bułką tartą i polać stopionym masłem. Zapiekać w piekarniku 30 minut.
stary przepis oryginalny (www.polona.pl)
Uniwersalna książka kucharska, Maria Ochorowicz-Monatowa, 1913
Spróbuj również: